ÇİNLİ BİLİM İNSANLARI MARAŞ DEPREMİNİ ARAŞTIRDI: TARİHİN EN BÜYÜK...

TÜRKİYEHaber Girişi : 13 Nisan 2023 19:30
ÇİNLİ BİLİM İNSANLARI MARAŞ DEPREMİNİ ARAŞTIRDI: TARİHİN EN BÜYÜK...
Çinli bilim insanları, Maraş merkezli depremlerin büyüklükleri konusunda yeni bir araştırma yayınladı

 Araştırmaya göre Maraş'ta dokuz saat arayla meydana gelen iki sarsıntı, dünyada kayıtlara geçen en büyük ikiz kara depremleriydi.

 

 

Çinli bilim insanları tarafından yayınlanan yeni araştırmaya göre, Maraş merkezli 6 Şubat depremleri, büyük olasılıkla dünya genelinde karada meydana gelen en güçlü ikili depremdi. Pekin Üniversitesi Yer ve Uzay Bilimleri Fakültesi SinoProbe Laboratuvarı başkanı Xiaodong Song ve ekibi tarafından yürütülen çalışmaya yeni çalışmaya göre, 6 Şubat'ta yerel saatle 04:18 civarında meydana gelen ilk depremin moment büyüklüğü (Mw) 7.95 olarak ölçüldü. Yaklaşık dokuz saat sonra meydana gelen ikinci depremin büyüklüğü ise yaklaşık 7.86 Mw oldu.

 

 

Xiaodong Song, "Bu, 2 bin yılı aşkın süredir bölgede görülen en büyük sarsıntılarından birine tekabül ediyor" dedi. Her iki tahminin yayınlanan diğer ölçümlere göre daha yüksek olması dikkat çekti.

 

 

Song, Jerusalem Post'a verdiği röportajda, ikili depremlerin zaman zaman dalma-batma zonlarında ve nadiren karada meydana geldiğini belirtti. Büyüklüğün depremlerin gücünü ölçmek için temel bir parametre olduğunu ve genellikle kamuoyundan ilgi gördüğünü söyleyen Song, "iş depremleri ölçmeye geldiğinde pek çok farklılığın ortaya çıkabileceğine" dikkat çekti.

 

 

SinoProbe Laboratuvarı başkanı, Kuzey Anadolu Fayı'nda kayda geçmiş 1688 tarihli 8.0 büyüklüğünde bir deprem olduğunu belirtti. Bununla birlikte, o tarihlerde sağlıklı veriler toplanmadığı için kesin bir ölçüm yapmanın mümkün olmadığını vurguladı.

 

 

Ölçümlerdeki farklılıklara dikkat çekti

 

 

Şubat ayında meydana gelen depremlerin büyüklük ölçümleri konusundaki tutarsızlıklara dikkat çeken Song, 0.1 ile 0.4 arasında değişen büyüklük farklarının önemli belirsizliklere işaret ettiği yorumunu yaptı. Song ve ekibi, her iki depremin güvenilir büyüklük ölçümlerini elde edebilmek için "uzun dönem koda moment büyüklüğü" yöntemi kullandı.

 

 

"Depremlerin ana nedeni, farklı plakalar arasındaki etkileşimdir" diyen SinoProbe Laboratuvarı başkanı, "Yer yüzeyinin altında birkaç büyük levha var ve bunlar birbiriyle bağlantılı hareketler yaparak tektonik kuvvetlere sürekli uyum sağlıyor. Bu nedenle bazen aşırı stres birikimi oluşuyor ve serbest bırakılması gerekiyor" ifadelerini kullandı.

 

 

Süper-kayma depremleri hasarın büyüklüğünü artırdı

 

 

Önceki depremlerin çoğunda kırılmalar yalnızca bir fay segmenti boyunca meydana gelirken bu kez birden fazla segmentin kırıldığını vurgulayan Song, kopma hızının ise birkaç segmentte tipik bir kopmadan daha hızlı olduğuna dikkat çekti. Xiaodong Song, 'Süper kayma depremi' olarak adlandırılan bu depremlerin tetiklenme süreciyle ilgili ayrıntılar üzerinde çalışmaların sürdüğünü hatırlattı. Süper kayma depremi nedeniyle daha geniş bir alanda güçlü sarsıntılar oluştuğunu belirten profesör, bunun oluşan ağır tahribatı açıkladığını vurguladı.

 

 

Deprem ülkeleri bilimsel çalışmaları ve verileri paylaşmalı

 

 

Fay hatları üzerinde yer alan ve sık sık depremlere maruz kalan ülkelerin deprem çalışmaları konusunda işbirliği yaparak en iyi araştırma ve uygulamaların paylaşılması gerektiğini vurgulayan Xiaodong Song, deprem ülkelerinin bir an önce yapı güçlendirmeye yatırım yapması gerektiğini belirterek, "Nüfus bir deprem olursa ne yapmaları gerektiği konusunda hazırlanmalı. Bu, deprem risklerini azaltma açısından büyük fark yaratabilir" dedi.