Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkenin siyasi sistemini değiştirecek ve kendisinin 2036ya kadar devlet başkanlığı yapmasına imkan sağlayacak anayasa değişikliği için halk oylamasına katıldı.
Putin, başkent Moskovada Rusya Bilimler Akademisi binasında açılan "2151" numaralı sandıkta, Başbakan Mihail Mişustin de "1241" numaralı okulda "90" numaralı sandıkta oyunu kullandı.
Mişustin, burada yaptığı açıklamada, "Bugün burada Rusyanın geleceğini belirliyoruz. Ülkemizin sosyal ve ekonomik kalkınması, tarihinin, geleneklerinin ve değerlerinin korunması için oy verdim." ifadesini kullandı.
Koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle 25 Haziranda başlayan anayasa değişikliği halk oylamasında bugün, sandıkların kapanmasından sonra oylama süreci sona erecek.
Bugüne kadar yüzde 57 katılım
Rusya Merkez Seçim Komisyonu, 25 Hazirandan bugün saat 12.00ye kadar ülkede kayıtlı seçmenin yüzde 57,43ünün oy kullandığını bildirdi.
Rusya Merkez Seçim Komisyonu Başkanı Ella Pamfilova, oylama sisteminin seçmen için oldukça konforlu hale getirildiğini belirterek "Oylama sürecinde ciddi bir ihlal yaşanmadı." dedi.
Salgın gölgesinde oylama
Günlük COVID-19 yeni vaka sayısının hala 6 binin üzerinde olduğu Rusyada, salgının gölgesinde oylama yapılıyor.
Merkez Seçim Komisyonundan açıklanan verilere göre, yaklaşık 110 milyon 500 bin kayıtlı seçmen bulunuyor.
Sadece Moskova ve Nijgorod bölgelerinde önceden başvuran 1 milyon 200 bin civarında seçmene elektronik oylama izni verildi.
Rusya Kamuoyu Araştırmaları Merkezinin sandık çıkış anketine göre, halkın yüzde 76'sı anayasa değişikliklerini onaylarken, yüzde 24'ü düzenlemeye karşı çıkıyor.
Oylama, muhaliflerce eleştiriliyor
Anayasa düzenlemesini kapsayan referandum, Rus muhaliflerce eleştiriliyor.
Oylamadaki bazı ihlalleri ortaya çıkaran ve referandumun "göstermelik" olduğunu öne süren muhalif kesimler, oyların sokaklara, parklardaki banklara ve arabaların bagajlarına kurulan sandıklarda kullanıldığına ilişkin görseller paylaşıyor.
Seçmenlerin, "referandumda farklı yollarla birkaç kez oy kullanabildikleri" yönündeki iddialar da sık sık gündeme getiriliyor.
Putin'e yeniden başkanlık sağlayan düzenlemeye tepki
Putin'in ilki 2012'de başlayan ve 2024'te sona erecek iki dönemlik görev süresini sıfırlayan maddenin, anayasa değişikliği tasarısına dahil edilmesine yönelik de tepkiler devam ediyor.
Bu maddeye göre, 20 yıldır iktidarda bulunan Putin, geçen 2 dönem görev süresini sıfırlayan tasarıyla anayasa gereği, 3'üncü dönem yasağına rağmen, yeniden devlet başkanı adayı olabilecek.
Bu değişiklikle Putin'in 2036'ya kadar devlet başkanı olarak kalabilmesinin yolu açılacak.
Muhalefet, oylamanın yasal dayanağının bulunmadığını belirterek söz konusu değişikliklerin 67 yaşındaki Putin'e ömür boyu başkanlık yolunun açılması için yapıldığını savunuyor.
Rusya'daki farklı milletlere yönelik değişiklikler, tartışmaya neden oldu
Anayasa değişikliği kapsamında yer alan "Devletin resmi dili, Rusya'nın kurucu unsuru Rus halkının dili olan Rusçadır" ifadesi de ülkedeki Türk ve diğer milletler arasında tartışmalara yol açtı.
"Ülkenin kuruluşunda sadece Rus milletinin yer aldığı" şeklindeki düzenlemeyle, diğer milletlere mensup halkların ülkenin kuruluşunda "yok hükmünde" sayıldığı belirtildi.
Putin'in, 3 Ağustos 2018de imzaladığı, Rusya Federasyonu'ndaki diğer milletlerin eğitim dilini Rusça olarak belirleyen yasanın, bu referandumla yapılacak değişikliklerle daha da sağlamlaştırılacağı değerlendirmeleri yapılıyor.
Düzenlemede Kırım'ın ilhakı "sağlamlaştırılıyor"
Anayasa değişiklikleri arasında Kırım'ın ilhakını sağlamlaştıran madde de bulunuyor.
Düzenlemede yer alan "Rusya Federasyonu'nun topraklarının yabancılaştırılmasını amaçlayan eylemlere ve bu tür eylemlere çağrı yapılmasına izin verilemez." maddesiyle, Kırım'ın yasa dışı ilhakı yönündeki eleştirilerin ortadan kaldırılmasının hedeflendiği belirtiliyor.
Düzenlemeyle Rusya'nın federal bölgelerinin konumunda, bakanlar kurulu üyelerinin ve farklı seviyelerde devlet yetkililerinin statüsünde, parlamentonun yetkilerinde bazı değişiklikler öngörülüyor.